Kredyt na cudzy dowód? Prosty sposób oszustów na wyłudzenie.

Funkcjonariusze prowadzący śledztwo ustalili, że mają do czynienia z zabójstwem. W oparciu o zagrabione od zamordowanego dokumenty oszuści zaciągnęli blisko milion złotych kredytu. W jaki sposób mogło dojść do tak ogromnego wyłudzenia? Sprawa  jest badana na bieżąco i ma charakter rozwojowy.

Generalnie weryfikacja tożsamości każdej osoby starającej się o kredyt jest przeprowadzana poprzez sprawdzenie dowodu osobistego. Natomiast wiadomość o zgonie klienta bank uzyskuje najczęściej od samej rodziny, która dla potwierdzenia przekazuje skrócony odpis aktu zgonu. Jednak poprzez  nowelizację ustawy już od początku stycznia pracownicy banku mogą zweryfikować czy dana osoba żyje na podstawie samej bazy ewidencji ludności.

W momencie rozpoczęcia procedur kredytowych bank sprawdza czy konkretny dowód osobisty jest wpisany do bazy dokumentów zastrzeżonych (taki rejestr jest prowadzony przez Związek Banków Polskich). Przedmiotowy rejestr prowadzi współpracę z innymi systemami bankowymi i na bieżąco dochodzi do wymiany informacji. Sam fakt zastrzeżenia dowodu tożsamości jest niejako automatycznie przekazywany do systemu i mają do niego dostęp wszystkie osoby uprawnione.

Jednakże o fakcie zagubienia lub kradzieży dokumentu  winniśmy samodzielni zawiadomić ten bank, który prowadzi nasz osobisty rachunek. Ewentualnie może to być każdy inny bank, jeżeli takiego konta nie posiadamy (listę wyszczególnionych banków znajdziesz na stronie: www.DokumentyZastrzezone.pl. ). Informacje o zastrzeżonym dokumencie zostaną w bazie na stałe, nawet w przypadku, jeśli nasz dokument tożsamości straci ważność.

Jest to związane z tym, że teoretycznie na podstawie i innych danych oszust może się postarać o wyrobienie fałszywego dowodu, gdzie zmodyfikowana zostanie jedynie data upływu ważności dokumentu.

Zastrzeżenie może zostać wycofane jednak tylko i wyłącznie wskutek wniosku osoby, która takie zastrzeżenie zgłosiła. Jednak eksperci ze Związku Banków Polskich zalecają, aby tego nie robić w sytuacji, jeżeli nie mamy pewności, co do tego, że nikt niepowołany nie miał dostępu do naszego dokumentu.

Należytą ostrożnością należy się wykazać w sytuacji, gdy zgubimy dowód a następnie otrzymamy go listownie. Niejednokrotnie ludzie okradzeni cieszą się z faktu, że złodziej ukradł pieniądze, ale przynamniej odesłał dowód, przez co nie musimy załatwiać wielu nużących formalności. W takim przypadku istniej wysokie prawdopodobieństwo, że całe działanie ma swoje drugie dno i jest obliczone na to, że w systemie nie znajdzie się zastrzeżenie naszego dowodu. W ten sposób fakt wyłudzenia kredytu lub pożyczki będzie przez dłuższy czas ukryty. Oprócz tego istnieje niebezpieczeństwo, że sprytny złodziej podrobi nasz dokument, jego oryginał zachowa dla siebie a my otrzymamy jedynie jego kopię.

W praktyce bakowej przyjęło się, że dokument tożsamości jest sprawdzany przy wykonywaniu praktycznie każdej operacji. Natomiast, jeżeli staramy się o kredyt lub pożyczkę to musimy się nawet liczyć z podwójną weryfikacją. Pierwsza jest, gdy składamy sam wniosek a druga ma miejsce podczas sprawdzania naszej zdolności kredytowej w Biurze Informacji Kredytowej (BIK dokonuje automatycznego zapytania w Systemie Dokumentów Zastrzeżonych).

Co się dzieje w sytuacji udzielania kredytu przez bank w oparciu o dowód zastrzeżony?

Każda taka sytuacja jest sprawdzana w sposób indywidualny i według norm wewnętrznych, jakie obowiązują w konkretnym banku. Niemniej jednak fakt zastrzeżenia przez klienta dokumentu tożsamości ma tutaj kolosalne znaczenie. Jeżeli bowiem stracimy dowód osobisty i nie dokonamy jego zastrzeżenia a przestępca wyłudzi na jego podstawie kredyt to bardzo ciężko będzie nam wykazać naszą szkodę.

Statystyki policyjne podają, że liczba tego typu przestępstw związanych z wyłudzeniami w oparciu o fałszywe dane osobowe cały czas wzrasta.

Tylko trzy lata temu zanotowano 11 tys. takich oszustw, w 2014 r. – było to już ponad 13 tys., a w minionym roku – 14 tys. Jak pokazują dane zebrane przez Związek Banków Polskich  w ostatnich latach do rejestru  dokumentów zastrzeżonych trafia przeciętnie  jeden dokument na cztery minuty. Rocznie daje nam to wynik około 120–130 tys.