Ustawa o kredycie konsumenckim: Założenia i zasady ochrony kredytobiorcy
Ustawa o kredycie konsumenckim reguluje lub nadzoruje różne aspekty branży kredytów i pożyczek: to, za co i w jakiej wysokości można pobierać opłaty od konsumentów, a także ich prawa i obowiązki związane z zaciąganiem kredytów i pożyczek.
W Polsce należy to robić zgodnie z obowiązującymi zasadami prawnymi. Tworzą je akty prawne, do których należy m.in. ustawa o kredycie konsumenckim.
Dowiemy się, czym są takie pożyczki i kto jest uznawany za nabywcę wierzytelności. Czy pożyczki gotówkowe są objęte działaniem USTAWY? Jak zmieniłaby się ustawa, gdyby tak było?
Co to jest ustawa o kredycie?
(Ustawa z dnia 11 lutego 2014 r. o agencjach ratingowych) przedstawia trzy kluczowe kwestie dotyczące branży kredytów konsumenckich: Firmy ratingowe mają obowiązek informowania opinii publicznej o kryteriach i metodach stosowanych
Zasady dotyczące umów kredytowych podpisanych między klientem a kredytodawcą. Obejmuje również zasady dotyczące obowiązków informacyjnych przed zawarciem umowy, obowiązku klienta i kredytodawcy do negocjowania umowy kredytowej (kredyt, zabezpieczenie), a także konsekwencje, jeśli klient lub kredytodawca nie wywiążą się ze swoich obowiązków.
Wprowadzenie ustawy o kredycie konsumenckim było koniecznością i konsekwencją regulacji Unii Europejskiej w zakresie ochrony konsumentów. W 2011 roku te nowe przepisy zaczęły obowiązywać w Polsce.
Dyrektywa ta została wydana i ujednolica rynek kredytów konsumenckich w Unii Europejskiej.
Kogo dotyczy kredyt?
Wyobraźmy sobie, że chcemy się dowiedzieć, od kiedy obowiązuje ustawa o kredycie konsumenckim. Oczywiście ustawa ta dotyczy każdego, kto pozostaje w jakimkolwiek stosunku umownym oraz odpowiednich stron i pośredników; czym jednak są pośrednicy?
Konsument kupujący towary lub usługi konsumenckie jest tą samą osobą, co konsument dokonujący takiej transakcji. Dobra konsumpcyjne zdefiniowane są w art. 211 ustawy Kodeks cywilny jako wszystko, co jest niezbędne do życia lub dobrego samopoczucia człowieka, takie jak żywność, odzież i schronienie. Zgodnie z ustawą Kodeks cywilny, do dóbr konsumpcyjnych zalicza się również usługi, które są sprzedawane na rynku przez przedsiębiorcę lub inną osobę (art. 211 Kodeksu cywilnego).
Drugą stroną jest kredytobiorca, konsument detaliczny, pośrednik w handlu nieruchomościami, sprzedawca kredytu, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa, a także inne instytucje i organizacje komercyjne i niekomercyjne.
W świetle przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, kredytodawcą jest po prostu przedsiębiorca w zakresie działalności gospodarczej lub zawodowej, który udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia kredytu klientowi.
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna lub przedsiębiorstwo posiadające własną nazwę. Istnieją również specjalne rodzaje przedsiębiorców: przedsiębiorca, który otrzymuje korzyść finansową; przedsiębiorca zorganizowany; przedsiębiorca korzystający z pośrednictwa finansowego.
Zajmują się one tworzeniem lub dokumentowaniem faktów lub informacji, które agencje sprawozdawczości kredytowej uznają za istotne dla działalności kredytowej.
Od kiedy obowiązuje ustawa o kredycie konsumenckim?
12 maja 2011 roku uchwalono ustawę, która regulowała niektóre praktyki dotyczące kart kredytowych. Po tym, jak rząd ostatecznie wprowadził te przepisy w życie, Ustawa o kredycie konsumenckim z 20 lipca 2001 r. przestała istnieć.
W związku z tym 11 marca 2016 r. weszła w życie ustawa o kredycie konsumenckim, zawierająca przepisy dotyczące ograniczenia tzw. kosztów kredytu; uwzględniono w niej również modyfikację tych przepisów w projekcie nowelizacji tzw. ustawy antylichwiarskiej z 2019 r.
Ustawa o kredycie konsumenckim zawierała takie przepisy.
„„Kredyt konsumencki” oznacza jakąkolwiek opłatę za usługi lub towary, lub zapłatę sumy pieniężnej na rzecz osoby, która korzysta, w określonym czasie, ze sklepu, lokalu, biura, magazynu w którymkolwiek z następujących celów:
1- uzyskanie i wykorzystanie towarów dowolnego rodzaju
2- wynajmowanie jakichkolwiek towarów
Kredyt konsumencki to każda niespłacona kwota pieniężna, którą instytucja finansowa lub inna osoba obciąża klienta i pobiera od niego. Zazwyczaj kredyt jest udzielany wyłącznie na warunkach określonych w danej pożyczce.
Ustawa o kredycie konsumenckim zawiera główne przepisy, na podstawie których definiuje się takie kredyty. Obejmuje ona:
Umowa pożyczki na zakup produktu lub umowa pożyczki ze stroną trzecią, lub umowa kredytu ze stroną trzecią, lub umowa pożyczki ze stroną trzecią, lub umowa kredytu odnawialnego.
Umowa kredytowa powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że istnieje inna specjalna umowa w tym zakresie. Powinna ona być jednoznaczna i zrozumiała dla każdej ze stron.
Jakie są zabezpieczenia dla kredytobiorców zawarte w nowej ustawie?
Podstawowym celem Ustawy o ochronie kredytu konsumenckiego jest zapewnienie ochrony konsumenta. Konsumentom przysługują różne prawa i środki ochrony określone w ustawie. Wśród chronionych praw znajdują się:
Osoby, które pożyczyły pieniądze, mają prawo do otrzymania na żądanie projektu umowy kredytowej określającej ich dane, wszystkie warunki, na jakich kredyt może zostać udzielony, szczegóły harmonogramu spłat, możliwość dokonywania spłat kapitału i odsetek bezpośrednio w walucie obcej, możliwość wypowiedzenia umowy o kredyt odnawialny bez ponoszenia kosztów, możliwość obniżenia kosztów odsetek do rozsądnego poziomu oraz ochronę przed nadmiernymi kosztami. Wnioski: Jeśli ludzie odrobią pracę domową i poświęcą czas na poszukiwanie informacji, powinni mieć szansę przekonać się o swoich prawach
APR zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim
APR (inaczej znana jako Rzeczywista Roczna Stopa Procentowa) to standardowe oprocentowanie, jakie kredytodawcy stosują do każdego produktu kredytowego. Ustawa o kredycie konsumenckim, która weszła w życie w marcu 2016 r., nałożyła na kredytodawców w Irlandii i Wielkiej Brytanii obowiązek przestrzegania limitu APR.
Zgodnie z proponowanymi zmianami w ustawie o kredycie konsumenckim, APRC nie może przekraczać dwukrotności referencyjnej stopy procentowej Narodowego Banku Polskiego. Kwoty pożyczek APRC będą musiały zawierać opłatę pozaodsetkową, która nie będzie mogła przekroczyć 30% kwoty pożyczki APRC.
Systemy przedterminowej spłaty kredytu wynikające z ustawy o kredycie konsumenckim
Przepis ustawy zasadniczo daje kredytobiorcy prawo do wcześniejszej spłaty kredytu. Z tego powodu możliwa jest wcześniejsza spłata zobowiązania.
Artykuł 48 Ustawy o kredycie konsumenckim stanowi, że konsumenci mają prawo do odstąpienia od umowy kredytowej przed terminem określonym w umowie. Jeżeli konsument zrezygnuje z całości lub części pożyczki przed terminem, kredytodawca nie może uzależnić wcześniejszej spłaty pożyczki od poinformowania o tym konsumenta przed całkowitą spłatą pożyczki.
Unikanie nadpłacania odsetek i opłat
Właściciel domu może umówić się na wcześniejszą spłatę części kredytu, o ile ustawa o kredycie konsumenckim zezwala na taką wcześniejszą spłatę.
Odstąpienie od umowy kredytowej zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim
Konsumenci mają tylko 14 dni od podpisania umowy kredytowej na odstąpienie od niej bez podania przyczyny. Zgodnie z Dyrektywą Europejską konsument może odstąpić od umowy kredytowej bez podania przyczyny tylko w ciągu 14 dni od daty zawarcia umowy.
Okres ten rozpoczyna się w dniu, w którym konsument otrzymał umowę w formie elektronicznej lub informację o prawie do odstąpienia od umowy lub w dniu, w którym otrzymał wiążącą umowę z warunkami.
Anulowanie umowy kredytowej zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim
Choć nowa ustawa o kredycie dotyczy ściśle zawierania umów kredytowych, to odnosi się także do kwestii wypowiadania takich umów bez ponoszenia dodatkowych opłat z tego tytułu. Konsumenci często mają takie prawo, które może być określone przez strony w umowie.
Jeśli umowa nie przewiduje określonego czasu, a wystawca karty kredytowej zdecyduje się ją wypowiedzieć, data wygaśnięcia karty kredytowej może przypadać w dowolnym miejscu w ciągu dwóch miesięcy.
Do jakich umów nie stosuje się ustawy o kredycie konsumenckim?
W przypadku braku jakiejkolwiek formy umowy finansowej, na podstawie której konsument jest zobowiązany do zapłaty miesięcznej raty kapitałowo-odsetkowej, konsument może wyrazić zgodę na spłatę kapitału i odsetek kredytu finansowego bez konieczności zapłaty jakiejkolwiek odpłatnej raty miesięcznej. Leasing, jeżeli umowa nie zobowiązuje konsumenta do nabycia przedmiotu umowy. O kredycie konsumenckim można mówić w wyniku ugody sądowej lub ugody będącej wynikiem postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich. Odwrócony kredyt hipoteczny jest formą kredytu konsumenckiego, w którym kredytodawcą jest bank państwowy lub regionalny, spółdzielnia, instytucja kredytu konsumenckiego lub państwowa lub regionalna spółka lub instytucja udzielająca kredytów hipotecznych właścicielom domów.
Do jakich umów ma zastosowanie ustawa o kredycie konsumenckim?
Jedyna część ustawy o kredycie konsumenckim, która ma zastosowanie do.
Umowy kredytowe, które są spłacane przez konsumenta w ciągu jednego miesiąca lub krócej.
Umowy kredytowe, które są spłacane w ciągu trzech miesięcy lub na żądanie. Nadpłacone środki na rachunkach oszczędnościowych. Umowy przewidujące odroczenie płatności w przypadku, gdy konsument nie wywiązuje się ze spłaty zadłużenia. Umowy przewidujące zmianę sposobu spłaty, pod warunkiem, że postanowienia tych umów nie są mniej korzystne dla konsumenta. Umowy kredytowe, które są spłacane przez konsumenta w ciągu trzech miesięcy lub na żądanie.
Ustawa o kredycie konsumenckim a pożyczki chwilówki.
Obecnie kredytodawcy mogą udzielać kredytów konsumenckich. Dzięki temu można wynająć samochód, zaciągnąć kartę kredytową lub uzyskać linię kredytową. Kredyty są również częścią gospodarki w postaci oprocentowanych rachunków. Kredyty mogą być udzielane konsumentom w formie kart kredytowych, kredytów studenckich i kredytów hipotecznych.
Ustawa o kredycie konsumenckim definiuje firmy oferujące kredyty jako instytucje, które muszą być zarejestrowane lub posiadać minimalny kapitał zakładowy w wysokości 200 000 PLN. Instytucje te powinny być również wpisane do Rejestru Instytucji Kredytowych prowadzonego przez Ministerstwo Finansów.