Eksperci szacują, że podwyższenie kwoty wolnej od podatku będzie kosztować budżet państwa 20 mld zł. Skutki zobaczymy w 2018 r.

Przypomnijmy – sędziowie Trybunału Konstytucyjnego poprzez swój wyrok orzekli, że przepisy Ustawy o PIT odnoszące się do kwoty wolnej od podatku są sprzeczne z naszą ustawą zasadniczą, wobec czego nastąpi ich uchylenie. Pierwszym tego skutkiem będzie z pewnością jednorazowe podwyższenie kwoty (specjaliści z branży finansowej zakładają, że wyniesie ona minimum 6.000 zł, jest to roczna suma wynagrodzenia potrzebna, aby otrzymać pomoc społeczną).

Rok czasu na zmiany

Kolejnym skutkiem orzeczenia jest konieczność wprowadzenia do polskiego prawa mechanizmu, który umożliwiłby korygować kwotę wolną od podatku w zależności od aktualnie panujących czynników społeczno-ekonomicznych np. wzrost inflacji  czy wskaźnika decydującego o granicy ubóstwa.

Obligatoryjnie stosowne przepisy muszą zostać uchwalone i opublikowane do końca listopada 2016 r., aby wejść w życie z początkiem stycznia 2017 r.,  Wobec czego nowa wysokość kwoty wolnej od podatku będzie się odnosić do podatków należnych za rok 2017. Ich rozliczenie na nastąpi, zatem w 2018 r. i to wtedy budżet odczuje jego pierwsze negatywne konsekwencje.

Wobec powyższego wątpliwości nie ma, co do tego, że kwota wolna zostanie zwiększona. Nowy rząd musi to zrobić najpóźniej do listopada 2016 r. Można

przypuszczać, że sędziowie Trybunału Konstytucyjnego świadomie określili roczny termin na dokonanie zmian, ponieważ wszystkie przepisy dotyczące podatku dochodowego, aby mogły obowiązywać w nowym roku muszą zostać uchwalone do końca listopada roku poprzedniego. Choć z teoretycznego

Podatnik na plusie, budżet na minusie

punktu widzenia zwiększenie kwoty wolnej od podatku jest zmianą korzystną dla podatnika a w związku z tym można ją wprowadzić nawet w trakcie trwania roku podatkowego.

Szacuje się, że zwiększenie kwoty wolnej będzie oznaczało dla przeciętnego Kowalskiego dodatkowe 800 zł w skali roku, które pozostaną mu w portfelu.  Z drugiej strony z perspektywy budżetu państwa będzie to ubytek rzędu 20 mld zł. Jest to kwota niebagatelna, którą trudno będzie „załatać”.

Dodatkowo warto zwrócić uwagę, że wysokość naszego podatku PIT (18%) jest stosunkowo niska, jeżeli porównamy się do innych państw o podobnej wielkości (np. Niemcy, Hiszpania). W tej grupie znajduje się aż 97% polskich podatników. Natomiast jego efektywność wynosi zaledwie 7%.

W tym momencie możemy zacytować słowa „Żelaznej Damy” Margaret Thatcher „Nie ma czegoś takiego jak publiczne pieniądze. Jeśli rząd mówi, że komuś coś da, to znaczy, że zabierze tobie, bo rząd nie ma żadnych własnych pieniędzy”. W naszym przypadku oznacza to, że konieczne będzie „załatanie” dziury. Wielu ekspertów obawia się, że może nastąpić wobec tego podwyżka podatku obrotowego  lub podatku PIT a to już będzie nieco wątpliwym posunięciem w stosunku do zamysłu zmian, które niesie ze sobą orzeczenie TK.